تولید شمع تزئینی فانتزی و ساده
شمع یا سپندار با استفاده از یک فیتیله ، پارافین ، رنگ و … تولید می شود . شمع ها برای ایجاد روشنایی ، ایجاد گرما و تزئینات استفاده می شوند . در گذشته شمع ها دارای تنوع کمتری بودند و اغلب به صورت ساده تولید می شدند . اما امروزه شمع ها در اشکال و انواع گوناگونی تولید می شوند ، که هر کدام دارای کاربرد خاصی می باشند . شمع آرایی امروزه یک هنر می باشد ، که مانند گل آرایی در مراسمات جشن و عروسی دارای کاربرد فراوانی می باشد . شمع درمانی نیز از کاربرد های دیگر شمع ها می باشد . ته مانده های پارافین که پس از ذوب شدن شمع ها برجای می مانند در تولید شمع های جدید ، به عنوان نرم کننده چرم ، در صنعت رباتیک و … دارای کاربرد می باشد . کاربردهای شمع سبقه ای طولانی دارند مانند استفاده از آن در مراسم مذهبی و در جشن ها و مراسم عروسی است. شمع آرایی در مقایسه با هنرهای دیگری چون میوه آرایی و گل آرایی در مراسم شادی از اهمیتی مضاعف برخوردارند.
همچنین میتوان به خاصیت درمانی شمع ها نیز اشاره کرد که با عنوان شمع درمانی از آن یاد می شود.
تولید شمع
شمع‌ها را بر اساس کاربردشان دسته‌بندی و نامگذاری کرده‌اند اما در حالت کلی میتوان آن‌ها را به دو دسته شمعهای معمولی و فانتزی تقسیم نمود که در ادامه به معرفی آن‌ها خواهیم پرداخت.
شمع تزیینی (فانتزی)
شمع تزیینی صرفا کاربرد دکوری و فانتزی دارند و در طرح‌های گوناگون مانند تندیس‌ها، ساختمان‌های معروف (مانند برج ایفل و اهرام مصر)، انواع گل و … تولید و به بازار عرضه می‌شوند. این نوع نسبتاً گران قیمت‌اند و در صورت استفاده برای ایجاد روشنایی از فرم اولیه خارج و زیباییشان را از دست می‌دهند.
شمعهای معمولی
این نوع ساده‌ترین و در عین‌حال ارزانترین نوع شمع است که به منظور تولید روشنایی و در مراسم یادبود و مراسم مذهبی از آن‌ها استفاده می‌شود.
شمع‌ها جنبه تزئینی دارند و نمای خاصی به محیط خانه، رستوران‌ها وکافی شاپ‌ها می‌دهند. شمع‌سازی یکی از هنرهای مدرنی است که امروزه طرفداران زیادی پیدا کرده است و به شرط دانستن ابزار و وسایل و اصول این کار در خانه به راحتی میتوان شمعهای مختلف درست کرد.
شکل ۱: وسایل شمع‌سازی
انواع موم
یکی از مهم‌ترین مواد در شمع‌سازی موم می‌باشد. در طرح‌ریزی مقدار و اندازه موم را مشخص نکرده‌اند چون که اندازه شمعی که می‌خواهید بسازید گوناگون است. اگر چه، وقتی که شما دارید شمعی را در ظروف مخصوصی درست می‌کنید روش اندازه‌گیری موم به این طریق می‌باشد که قالب یا ظرف مخصوص را پر از آب کنید و سپس آن را اندازه‌گیری نمایید. برای هر ۱۰۰ میلی‌لیتر آب شما به ۹۰ گرم موم سرد نیاز دارید، اگر مومی را که ذوب می‌کنید زیادتر از آنچه که لازم دارید باشد هرگز مشکلی نخواهید داشت زیرا می‌توانید به راحتی اضافه آن را کنار بگذارید تا سفت شود و دوباره زمانی که نیاز داشتید استفاده کنید.
موم پارافین: پارافین موم اصلی می‌باشد که در شمع‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد، این موم بی‌رنگ و بی‌بو با محصولی از روغن خالص می‌باشد. پارافین به‌طور متداول به‌صورت دانه‌های ریز و یا فشرده و تکه‌ای در بازار به فروش می‌رسد و آن در درجه حرارت بین ۴۷ الی ۷۱ درجه سانتی‌گراد (۱۰۴ الی ۱۶۰ درجه فارنهایت) ذوب می‌شود. اغلب شما مجبور خواهید شد که به پارافین اسید استیرین اضافه نمایید اما می‌توانید پارافینی که قبلا به آن اسید استرین اضافه شده خریداری نمایید.
تصویر ۱: پارافین
موم عسل: این موم یک محصول کاملا طبیعی می‌باشد و می‌توانید آن را در نوع طبیعی آن قهوه‌ای یا سفید شده‌ی آن را خریداری کنید. این موم گران‌قیمت می‌باشد اما عطر خوبی دارد. این موم را به‌صورت متداول با موم‌های دیگر برای اضافه کردن مدت زمان سوخت ترکیب می‌کنند. اگر بیشتر از ۱۰ درصد از موم عسل برای شمع‌هایی که در قالب می‌سازید استفاده شود شما نیاز خواهید داشت که اول قالب را چرب کنید زیرا آن کیفیت چسبندگی را دارد.
این موم برای شمع‌هایی که به‌صورت غوطه‌ور کردن می‌سازید بسیار گران است زیرا نیاز دارید که مقدار زیادی از موم را ذوب نمایید. اگر تصمیم گرفته‌اید که از موم عسل شمع را به‌صورت غوطه‌ور کردن بسازید نیازی به مواد رها کننده (چرب کردن) ندارید.
تصویر ۲: موم عسل در شمع‌سازی
موم برای غوطه‌ور کردن و حکاکی: این موم در تکه‌های بزرگ در دسترس می‌باشد. این موم ترکیبی می‌باشد که فرمول مخصوصی دارد طوری که می‌توانید بدون خُرد شدن روی آن حکاکی کنید و آن کمی کیفیت انعطافی بیشتری از موم عسل معمولی یا پارافین دارد. علیرغم نامش مجبور نیستید برای ساختن شمع‌هایی که به‌صورت غوطه‌ور ساختن، می‌سازید استفاده نمایید ولی در صورت تمایل می‌توانید به کار ببرید.
تصویر ۳: شمعهای حکاکی شده با موم حکاکی
ورقه‌های موم عسل: راه دیگر خرید موم می‌باشد. ورقه‌های موم عسل مخصوص ساختن شمعهای لوله شده که ساده‌ترین نوع شمع‌ها می‌باشند، به کار می‌روند زیرا به منبع حرارت نیاز ندارند. اگر می‌خواهید شمع باریک بسازید نیاز به تکه‌های باریک خواهید داشت.
اسید استیرین یا اسید استئاریک
این ماده یک افزاینده می‌باشد که به پارافین اضافه می‌شود و کیفیت انقباض را زیاد می‌کند. طوری‌که وقتی که شمعهای قالبی را می‌سازید بعد از سفت شدن موم به راحتی از قالب خارج می‌شود و اغلب کمک می‌کنند که شمع‌ها چکه نکنند. برای راهنمایی، به‌طور متوسط برای هر ۱۰ قسمت موم در حدود یک قسمت استیرین باید اضافه کنید. اگر مقدار استیرین بیشتر شود، آن می‌تواند ظاهر شمع را تغییر دهد. اگر در حال ساختن یک شمع رنگی هستید همیشه رنگ را به استیرین قبل از اضافه کردن موم اضافه نمایید و زمانی که شمع می‌سازید اول استیرین را ذوب نمایید و سپس موم را به آن اضافه کنید.
استیرین چهار کار اصلی انجام می‌دهد که عبارتند از:
- استیرین کمک می‌کند که شمع راحت‌تر از قالب خارج شود.
- باعث می‌شود شمع سفت‌تر شود و طولانی‌تر بسوزد.
- استرین کمک می‌کند رنگ‌ها در موم کامل‌تر حل شوند.
- اسید استیرین باعث می‌شود شمع بیشتر مات به نظر آید.
تصویر ۴: اسید استیرین
فیتیله
انتخاب یک فیتیله درست برای یک شمع درست لازم و ضروری می‌باشد اگر فیتیله خیلی کوچک باشد شعله خیلی کوچک خواهد بود. یک فیتیله کوچک ممکن است اغلب باعث چکه کردن شمع شود یا ممکن است که در یک حوضچه‌ی موم ذوب شود. فیتیله خودش در واقع نمی‌سوزد بلکه به واسطه فرو نشستن موم و مرطوب شدن با موم ذوب شده شعله‌ور می‌شود.
فیتیله‌ها معمولا از قیطان‌های کتانی ساخته شده‌اند و فیتیله‌ها در اندازه‌های ۱-۱۰ سانتی‌متر در ۱ سانتی‌متر درجه‌بندی شده‌اند و اندازه‌ای که شما نیاز دارید بستگی به قطر شمعی که می‌سازید، دارد. به‌عنوان مثال برای یک شمع به قطر ۵/۲ سانتی‌متر شما به یک فیتیله ۵/۲ سانتی‌متری نیاز دارید و به همین ترتیب در اندازه‌های دیگر شما اغلب می‌توانید فیتیله‌های مخصوص برای ظروف که در اندازه‌های کوچک، متوسط و بزرگ در دسترس می‌باشد، خریداری کنید.
فیتیله‌ها با مغزی‌های فلزی برای شمعهای مخصوص که مدت طولانی می‌سوزند طرح‌ریزی شده‌اند و باید برای شمع‌هایی که در ظروف ساخته می‌شوند استفاده شوند، همانند شمعهای شناور که فیتیله‌های مخصوص شناور نیاز دارند.
به استثنای شمعهای غوطه‌ور شده، قبل از اینکه شمع را بسازید فیتیله نیاز به آماده شدن دارد (گاهی اوقات می‌توانید فیتیله‌ها را به‌صورت آماده شده از بیرون بخرید؛ اما این کار آسانی است که خودتان آن‌ها را آماده کنید). برای این کار، کمی از پارافین را به‌صورت بِن ماری ذوب کنید و فیتیله را در آن به مدت ۵ دقیقه قرار دهید و سپس فیتیلهپوشیده شده با موم را از داخل ظرف بردارید و آن‌ها را راست و عمودی در سینی فری که با یک تکه کاغذ روغنی پوشیده شده است قرار دهید تا خشک شوند. (بِن‌ماری: ظرف بزرگ‌تری را پر از آب کنید و روی منبع اصلی حرارت قرار دهید و یک ظرف کوچک‌تر را روی ظرف اولی قرار دهید و پارافین را در آن ذوب کنید که به این روش بن ماری می‌گویند و در حقیقت با بخار آب پارافین را ذوب می‌کنید.)
تصویر ۵: فیتیله
سوزن فیتیله
این سوزن بلند از استیل ساخته شده است و در اندازه‌های مختلف بین ۱۰-۲۵ سانتی‌متر عرضه می‌شود. از این سوزن‌ها می‌توانید برای قرار دادن فیتیله و اغلب برای محکم کردن فیتیله در ته قالب زمانی‌که می‌خواهید فیتیله را قبل از اینکه شروع به ذوب کردن موم نمایید، استفاده کنید.
تصویر ۶: سوزن فیتیله
دماسنج مخصوص شمع‌سازی
زمانی‌که دارید شمع را می‌سازید موم را در یک درجه حرارت درست قرار دهید و ممکن است که شما از یک دماسنج مخصوص شیرینی‌پزی یا آشپزی استفاده کنید به شرطی که درجه‌هایش مانند دماسنج مخصوص شمع‌سازی باشد که از درجه‌ی ۱۰۸-۳۸ درجه سانتی‌گراد (۲۲۵-۱۰۰ فارنهایت) می‌باشد و هرگز مومی را که در حال ذوب شدن می‌باشد به خود نگذارید و دنبال کار دیگری باشید چون می‌تواند شعله‌ور شود و مانند یک روغن داغ آشپزی بخار شود.
تصویر ۷: دماسنج مخصوص شمع‌سازی
قالب
از قالب‌های شیشه‌ای می‌توانید به‌طور نامحدودی استفاده نمایید به‌شرطی که موقع کار آن‌ها شکسته نشوند. قالب‌های پلاستیکی و لاستیکی عمر بیشتری دارند. قالب‌های پلاستیکی از قالب‌های لاستیکی ارزان‌تر می‌باشند و قالب‌های لاستیکی معمول‌تر می‌باشند و شما اغلب می‌توانید قالب‌هایی را که به شکل کُره، بیضی (تخم‌مرغی) و در شکل‌های مختلف از فروشگاه‌های شمع‌سازی خریداری کنید.
تصویر ۸: قالب‌های مخصوص شمع‌سازی
حلقه گرد کیک
حلقه گرد جز یکی از وسایل ضروری در لیست لوازم مخصوص شمع‌سازی نیست اما می‌توانید آن را همانند یک قالب به کار ببرید. برای مثال اگر شما یک طرف حلقه را با خمیر بتونه محکم در یک سینی ببندید، می‌توانید از آن به جای قالب استفاده کنید.
قاشق یا همزن دستی
اگر قاشق قدیمی که مورد استفاده نیست ندارید می‌توانید از یک تکه چوب بلند استفاده نمایید اما مواظب باشید که زیاد باریک نباشد و تراشه‌های چوب از آن جدا نشود و موم را خراب کند. شما هنگام ذوب شدن موم به هم زدن نیاز ندارید فقط زمانی که می‌خواهید به آن رنگ اضافه کنید به م زدن نیاز دارید.
کاغذ روغنی یا مومی
زمانی که شما ساختن شمع را خاتمه دادید و مقداری از موم‌تان باقی ماند یک سینی قدیمی فر را بردارید و با یک ورقه کاغذ روغنی آن را بپوشانید و موم را در آن بریزید تا سفت شود و بردارید و در جای خشک و خنک نگهداری کنید و در زمان دیگر که خواستید شمع درست کنید آن را دوباره ذوب کرده و استفاده نمایید.
تصویر ۹: کاغذ روغنی
سینی فر
از این سینی به همراه کاغذ روغنی زمانی که از محلول موم شما مقداری باقی مانده، آن را در این سینی ریخته و بگذارید تا سفت شود و دوباره مورد استفاده قرار دهید. همچنین از این سینی برای حمام آب سرد و سرد کردن شمعهای آبی کوچک استفاده می‌شود.
تصویر ۱۰: سینی فر
تیغ موکت بری یا چاقو تیز
از این تیغ در روش‌های متعددی می‌توانید استفاده کنید مثلا زمانی که دارید شمع می‌سازید برای بریدن فیتیله در طول مناسب و بریدن ورقه‌های موم عسل و زمانی که دارید یک طرح استنسیل درست می‌کنید، می‌توانید از این تیغ مانند یک قیچی تیز استفاده کنید. همیشه سعی کنید از تیغه‌ی تیز استفاده کنید و مواظب باشید که دست خود را نبُرید.
ظروف مخصوص برای ذوب کردن موم
برای این کار از ظروف استیل یا آلومینیوم استفاده کنید و یک ظرف بزرگ‌تر را پر از آب کنید، روی حرارت قرار دهید و ظرف دومی را کوچک‌تر انتخاب کنید و روی آن قرار دهید و یا یک کاسه روی آن بگذارید اما اگر این کار را انجام دادید دقت کنید زمانی که درجه حرارت را اندازه می‌گیرید موم ممکن است در یک روش متغیر ذوب شود.
هنگام استفاده از روش بِن ماری، ظرف زیری را که پر از آب می‌باشد حرارت دهید تا به جوش آید و موم را در ظرف دوم که روی ظرف اول قرار می‌گیرد، ذوب کنید.
به خاطر داشته باشید که وقتی آب ظرف زیری می‌جوشد، مقدار آن کم نشود و اگر کم شد و لازم بود به آن آب اضافه کنید. زمانی که موم را ذوب کردید ظروف را تمیز کنید و یک حوله داخل آن را خوب خشک کنید.
تصویر ۱۱: ظرف مخصوص ذوب کردن موم یا پارافین
ظرف مخصوص غوطه‌ور کردن
این ظرف استوانه‌ای بلند یکی از لوازم مخصوص و قابل استفاده در شمع‌سازی می‌باشد که از فروشگاه‌های مخصوص لوازم شمع‌سازی می‌توانید آن را خریداری کنید. این ظرف برای قرار دادن محلول موم می‌باشد و ممکن است که بیشتر از آنچه که شما لازم دارید گنجایش داشته باشد. این ظرف باید روی یک ظرف دیگر که پر از آب می‌باشد و آهسته در حال جوشیدن است قرار بگیرد و سعی کنید تا آنجایی که ممکن است در یک سطح تراز باشد.
عطر شمع
عطرهای موم مخصوص اضافه کردن به موم‌ها ساخته شده‌اند. شما اغلب می‌توانید کمی از روغن‌های معطر استفاده نمایید ولی همه آن‌ها زمانی که شمع می‌سوزد بوی معطری پخش نمی‌کنند و زمانی که موم ذوب شد چند قطره اضافه نمایید اما همیشه مواظب باشید که خیلی اضافه نکنید.
تصویر۱۲: عطر مخصوص شمع‌سازی
چسب موم
این ماده یک موم نرم و چسبنده می‌باشد که به شکل جامد در دسترس است. برای به کار بردن چسب، شما نیاز به ذوب کردن فقط مقدار کوچکی از آن به‌صورت بن ماری دارید که شرح آن در بالا گفته شد و از این چسب برای چسباندن تکه‌های موم به هم و اغلب برای تزئینات از قبیل گل‌های خشک یا ورقه‌های فلزی روی شمع استفاده می‌شود.
خمیر بتونه قالب
خمیر چسبناکی است که به شکل بتونه می‌باشد و برای غیر قابل نفوذ شدن قالب‌ها از آّب استفاده می‌شود و از این خمیر ممکن است چندین بار استفاده شود یعنی با یکبار استفاده، آن را دور نیندازید. دقت کنید که هنگام برداشتن خمیر تمام آن را از روی فیتیله بردارید (حتی اگر یک ذره کوچک از آن باقی بماند مانع سوختن فیتیله می‌شود) و از خمیر اغلب برای محکم کردن فیتیله در قالب استفاده می‌شود.
تصویر ۱۳: خمیر بتونه در شمع‌سازی
نگهدارنده‌های فیتیله
این‌ها برای ثابت نگه داشتن فیتیله در ظروف شمع‌ها استفاده می‌شوند. شما فیتیله را در نگهدارنده جای دهید و فلز را به هم فشار دهید به‌طوری که ته صاف آن در ظرف قرار بگیرد.
دیدگاهی بنویسید